Maymunlar qiyqirig’i, ya’ni qoida bo’yicha tunda yoki quyosh botayotganda eshitiluvchi tovush, g’amginlik, tashvish va xavflilik hissiyotlarini beradi.

Maymun tunda “au-au” ha “au-au” deb qichqiradi

Chen Zi-an

Quyosh botishi oldidan maymunlarning qiyqirishi mening ichaklarimni uzib yuboradi.

Meng Hao-jan

Skunat ostidagi kechalarda

Faqatgina maymunlar qichqiradi.

Li Bo

Kuz shamoli avj olgan bir paytda

Tunning qoqo o’rtasida to’satdan bir maymun baqiradi

Day Shu lun

• maqola

     Маълумки фуқаролик жамиятини шакллантиришда нодавлат-нотижорат ташкилотларнинг ўрни катта аҳамиятга эга. Шулар қаторида сиёсий партиялар ҳам Бу борада Ўзбекистон Миллий Тикланиш Демократик  Партиясининг олиб бораётган фаолияти бунга мисол бўлаолади. Сергели  Туманлараро Почта Алоқа Тармоғида ташкил этилган давра суҳбати  “Миллий тикланиш фуқаролик жамиятининг ажралмас қисми”  мавзуида бўлиб ўтди. Дастлаб ЎзМТДП Сергели туман Кенгаши  етакчи мутахассиси  Н.Б.Абдурахмонова сўзга чиқиб, юртимизда Ўзбекистон Миллий Тикланиш Партияси ва унинг фуқаролик жамиятини шакллатиришдаги мақсад ва вазифалари тўғрисида гапириб  ўтди.Президентимиз ҳар бир миллатнинг ўз миллий ғояси бўлиши лозимлигини таъкидлаб, “Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар” рисоласи учун сўз боши ёзганларида “Олдимизга қўйган олижаноб мақсад-муддаоларимизга етиш, эски мафкуравий асоратлардан батомом халос бўлиш, ғоявий бўшлиқ пайдо бўлишига йўл қўймаслик, бегона ва ёт ғояларнинг хуружидан ҳимояланиш, бундай тажовузларга қарши тура оладиган ҳар томонлама баркамол инсонларни вояга етказиш зарурати  халқимиз ва жамиятимиз манфаатларига мос янги мафкурани шакллантиришни тақозо этмоқда.

• maqola

    Hammamizga ma’lumki, Xitoy eng qadimiy davlatlardan biri hisoblanadi. Ushbu davlat o’zining qadim tarixi va madaniyati bilan ham dunyoga mashhur sanaladi. Xitoy Xalq Respublikasida juda ham ko’p diqqatga sazovor joylarni uchratish mumkin. Diqqatga sazovor joylarining ko’pligi jihatidan mamlaktning shimoliy qismi qolgan hududlarga nisbatan ko’proq sayyohlar diqqatini tortib kelmoqda.

    Shimol – xitoy millati paydo bo’lgan asosiy hududdir. Arxeologik qazilmalarning guvohlik berishicha, pekin atrofidan topilgan Joukoudian qoldiqlari bo’lmish Pekin sinantropi va Shensi viloyatidan topilgan Lantian sinantropi Xitoy millatining ajdodlari hisoblanadi. Shimoldagi barcha hududlardan bundan 5-6 ming yil avval neolit davrida yashagan ilk odam izlarini topish mumkin. Arxeologik qazilmalar paytida topilgan narsa va buyumlarning guvohlik berishicha, ular o’sha paytlardanoq ibtidoiy jamoa bo’lib qishloq xo’jaligi bilan shug’ullanishgan va uy hayvonlarini ham parvarishlashgan. Shensi viloyatining Sian hududida topilgan qadimgi Panpo manzilgohi neolit davridagi mahalliy madaniyat namoyondalarining qoldiqlari hisoblanadi.

• maqola

     Pekinga endi kelgan paytimda, bir gap eshitgan edim, aytishlaricha “ovqatlanganmisan” degani  pekinliklarning sevimli so’zi ekan. Keyinchalik “hali yana gaplashamiz” degan so’z umuman olganda pekinliklarning eng yoqtirgan so’zi ekanligini bilib qoldim.

     Men Gong Kongdan Xitoy fuqaro aviatsiyasi samolyotida ketayotganimda, qo’shni o’rindiqdagi bir odam sof ingliz tilida mendan so’radi: “Pekinga ishlagani ketyapsizmi?”  “Yo’q, o’qishga ketyapman!” – deb javob berdim. U xitoylik ekan. Shunday qilib biz yo’l bo’yi samimiy suhbatashdik. Samolyotdan tushayotgan paytimda, u menga bir tashrif qog’ozi berib, bo’sh vaqtim bo’lganida uning uyiga borishimni taklif qildi.

     Pekinga kelganimdan keyin ikkinchi haftasida, men o’sha samolyotda tanishgan janobga qo’ng’iroq qildim. U telefonda samimiylik bilan dedi: “Vaqtingiz bo’lganida biznikiga kelavering”. Men shu zahoti xursand bo’lib, “Juda yaxshi, men qachon borsam bo’ladi?” – dedim. U biroz jim turib, “Hozir ishlarim biroz ko’p, hali yana gaplasharmiz”, — dedi. Deyarli har safar qo’ng’iroq qilganimda, u meni uning uyiga borishimdan mamnunligini aytib, shu bilan birga  “hali yana gaplasharmiz” degan gapini hech qo’ymasdi.

• tarjima

    Mening hovlimda bir tup uzum daraxti bor, bir necha yildan beri chala jon. Kutilmaganda, o’tgan yili juda ko’p barg yozdi, yana juda ko’p uzum tugdi. O’shanda kuz fasli kelganda, o’sha shoda-shoda bo’lib turgan siyohrang uzumlarni ko’rgan odam haqiqatdan xursand bo’ladi. Uzib olib tatib ko’rsam judayam shirin ekan, shunda boshqalarning ham tatib ko’rishini xohladim, hamma bilan bo’lishib, men ham zavq olaman.

    Men uzumni bir tadbirkor do’stimga berdim. U oldida, ikkita barmog’I bilan og’ziga solib, “judayam mazali, judayam mazali”, — dedi. Uzumni olishi bilan so’radi: “Bir kilosi necha pul?” Menga  pul kerak emas, faqatgina tatib ko’rishini xohlashimni aytdim. U rozi bo’lmadi, shunchaki yeya olmasligini, pul to’lashi kerakligini aytishda davom etdi. Ilojim qolmagandan so’ng, men yaxshisi uning pulini oldim.

• maqola

     A.    Genis tomonida Xitoy she’riyatining o’ziga xosligi barcha an’anaviy Xitoy adbiyotidagi mavzular qoldirgan izlari belgilangan. Xitoy she’riyatining asosi hisoblangan, ya’ni V. M. Alekseevning inson va tabiat mavzusiga yuzlanamiz. Ushbu she’rlardagi eng muhim narsa – ohanglar uyg’unligining ifodasi va inson va tabiatning o’xshashligidir. Yevropa she’riyatida inson  yoki asarning gultoji, yoki tabiat kuchlarining qurbonidir. Xitoy she’rlarida N. Gumileva, nomiga mos bo’lgan “Tabiat”she’ridagi bu kabi intilishlardan biri juda chiroyli ifodalangan:

Sokin kichgina ko’l,

Huddi suv to’la idishdek.

Bambuk butunlay kulbaga o’zshash,

Qishloq – huddi dengiz boshpanasidek.

Gullar orasidan ko’tarilgan,

Uchli qoyalar huddi ibodatxonadek.

Menga o’ylash har doim qiziq,

Tabiat bizni tarbiyalaydi.

     Xitoy shoiri o’zining she’rlarida badiiy nazokatni tabiatga yuzlangan holda namoyish qiladi. U o’z hissiyotlarini unga bog’lamaydi – shoir ham, barcha jonli narsalar ham esdan chipib ketgan dunyo qiyofasi oldida barobardir.

• maqola

    Tan she’riyati shoirlari foygalangan obrazlari, motivlari va she’r tuzilishi.

    Tan davridagi ko’pchilik qirralar Xitoy she’riyatining barchasida e’tiborlidir. Ular to’liqlik va aniqlikka ega. V. M. Alekseev kitobining “Tan she’riyati mavzusi” bo’limida qadimgi davrlarda majburiy bo’lgan komplekslar to’laligicha berilgan: bular, tabiat va shoir, dunyodan g’oyib bo’lish, ibodatxonada, vino she’riyati, choy she’riyati, ayol, do’st va qarilik. Quyida ularning bir nechtasiga to’xtalib o’tamiz.

    Tabiat va shoir: “ona tabiat, uning chehrasida undagi oddiylikning qudrati, uning qiyinchilikda paydo bo’lishidir, uning qarshiligi undagi odamlarning mavjudligi. Boshqa tomondan olib qaraganda, unga qaratilayotgan e’tibor, uning fikrlarini anglash, uning tashvishlariga hamroh bo’lish, uning ruhiy holatiga hamohang bo’lish, ayniqsa, u ochiq va erkin yuragi bilan yolg’iz qolganda, qasosdan yiroqda, o’ta jim-jitlikda, aynan mana shularni Tan she’riyatida boshqalarga nisbatan birinchi o’ringa qo’ygan bo’lar edim”.

• maqola

    Tan she’riyatidagi uslubiyat.

    Tan sulolasi boshqaruvi davri Xitoyda (618-906y) – Xitoy madaniyati gullab-yashnagan davri qolaversa, Xitoy she’riyatining “oltin davri” hisoblanadi. Tan imperiyasi o’zining rivojlanish davrida juda ham yirik, undan tashqari iqtisodiy jihatdan rivojlangan feodal davlat bo’lgan. Tan imperiyasida taxtga o’tirganlar boqiy imperiya tuzganlaridan darak beradi. Hokimiyatda “g’ira-shira davr” hukm surayotgan, o’zaro ichki nizolar va mamlakatda tarqoqolik hukm surayotgan bir paytda kuchli hokimiyat kirib keldi. Mamlakat esa rivoj topa boshladi. Bu davrda Xitoy o’zining savdo-sotiq va diplomatik aloqalarini Hindiston, Yaponiya, Persiya va Hindixitoy davlatlari bilan yo’lga qoya boshladi. Chet elliklar Tan imperiyasiga yog’ilib kela boshladilar. Birlari savdo-sotiq uchun, birlari kasb-hunar o’rganish uchun, budda rohiblari budda qadamjolarini ziyorat qilish maqsadida, yoshlar esa ta’lim olish uchun kelishar edi. Shunday qilib, iqtisodiy va madaniy almashinuv jarayoni kuchayib bordi. Chet ellik mehmonlar qudratli va badavlat imperiya haqida butun dunyoga xabar bera boshladilar.

• maqola

    Har qanday millatning ravnaqi, ummum bashariyat tarixida tutgan o'rni mavqei va shuhrati bevosita o’z farzandlarining aqliy va jismoniy yetukligiga bog’liqdir.

                                                                                                                           I.A Karimov.

    Prezidentimiz Islom Karimovning 2012-yil 10-dekabrda qabul qilingan “Chet tillarni o‘rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi qaroriga muvofiq markazda umumta’lim maktablari boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun chet tillarni o‘rganish bo‘yicha turli qo‘llanmalar ishlab chiqish ishlari olib borilmoqda. Bugungi kunda umumta’lim maktablari ikkinchi sinf o‘quvchilari uchun elektron ingliz tili alifbosi ishlab chiqildi. Shu sababli ham bugungi kunda xorijiy tillarni o’rganishga e’tibor katta.

    Shu xususda, 2012 yilning 27 mart kuni Amudaryo tuman xalq ta'limi muassasalari faoliyatini metodik ta'minlash va tashkil etish bo‘limiga qarashli umumta'lim maktablarning xorijiy tili o‘quvchilari bilan «Boshlang‘ich sinflarda ingliz tilini o‘qitish metodikasi va ularda amaliy mashg‘ulotlarni tashkil qilishda interfaol metodlarni qo‘llash” mavzusida o‘quv-seminari bo‘lib o‘tdi. Unda Qoraqalpog‘iston Respublikasi „Progress” o‘quv markazi ingliz tili o‘qituvchisi Gulsanam Qurbanova, Nukus shahar 41-sonli maktab ingliz tili o‘qituvchisi Zayfuna Bagdiyerova va Nukus tumani 22 maktab ingliz tili o‘qituvchisi Maryam Ismoilova hamda tuman XTMFMTTEB metodisti Yulduz Ruzmetova va tuman umumta'lim maktablari xorijiy tili o‘qituvchilari qatnashdilar .

• maqola

    Xitoy yozuvchisi Mo Yan adabiyot yo’nalishida Nobel mukofotining qo’lga kiritdi. Mo Yan “gallyutsinogen realism uchun tarix va zamonaviylikni birlashtiruvchi xalq ertaklari”ni aniq ifoda etib bera olganligi uchun ushbu sovringa sazovor bo’ldi. Nobel komitetining bayonotida muallifning aytishicha, “Xalq ertaklari tarix va zamonaviylikni birlashtiruvchi ko’rinmas realism”dir.

    Mo Yanning haqiqiy ismi – Guan Mo Ye. Mo Yan – bu uning adabiy taxallusi. Uning taxallusini so’zma so’z tarjima qilganda “jim bo’l” degan ma’noni anglatadi. Ammo Mo Yan o’zining taxallusi singari jim o’tirgani yo’q. U 1955-yil Xitoy Xalq Respublikasining Shandong viloyatida dehqon oilasida tug’ilgan. “Buyuk proletar madaniy revolyutsiya”dan so’ng maktabni tashlab, avval qishloqda so’ngra esa zavodda ishlay boshladi. So’ngra armiyaga yo’l oldi, kutubxonachi va o’qituvchi bo’lib ishladi. 1981-yilda Mo Yanning “Bahor kechalaridagi yomg’ir”, “Quruq daryo”, “Kuz suvlari” va “Xalq kuyi” nomli ilk kitoblari chiqa boshladi. Lekin uni bir necha yildan so’ng, “Billur rediska”  (“透明的红萝卜”, “Tuoming de hongluobo”) romanidan so’ng tan ola boshlashdi. 1986-yilda “Qizil gaoliang” (“红高粱”, “Hong gaoliang”) romanining chop etilishidan so’ng yozuvchiga mashhurlik yog’ilib kela boshladi. Keyinchalik bu kitob rejisser Zhang Yimo tomonidan katta ekranlarga olib chiqildi.

• maqola

    Xitoy ierogliflari uzoq yillik tarixga ega bo’lib, ular hozirgi kunda 85000tani tashkil qiladi. Xitoy ierogliflari ko’rinishidan faqat chiziqcha, ya’ni shtrixlardan iborat bo’lsa ham, har bir ieroglif alohida qismlarga ega bo’lishi mumkin. Bir ieroglifning o’zi bir butun ma’no kasb etishi mumkin.

    Grafema – bu eng kichik tovush va ma’no angatuvchi birikmadir. Xitoy tilidagi ieroglifning aksariyati bir yoki ikki bo’g’inli grafemalarni tashkil etadi. Bunda bir ieroglifdan tashkil topgan so’zlar sodda grafemalar, ikki va undan ortiq ieroglifdan tashkil topgan so’zlar esa murakkab grafemalardir. Quyida oddiy grafemalarga misol keltirib o’tamiz.

如：masalan: 1. 文 – wen – til;

2.  学 – xue – o’qimoq;

3. 大 – da – katta;

4. 小 – xiao – kichik;

5. 中 – zhong – o’rtasi;

6. 本 – ben – “ta”(hisob so’z);

7. 书 – shu – kitob.

    Xitoy tilidagi murakkab grafemalar odatda ikki iroglifdan tashkil topgan bo’ladi. Masalan; 如：1. 学期 – xueqi – semester;  2. 中国 – Zhongguo – Xitoy;  3.  学校 – xue xiao – maktab; 4.  汉语 – han yu – xitoy tili; 5.  手机 – shou ji – qo’l telefon; 6. 电脑 – dian nao – komputer; 7.  本子 – ben zi – daftar.

• maqola

    Xitoy tili murakkab tillar oilasiga mansub bo’lib, ko’plab saqlanib qolgan arxaik  tillar oilasiga kiradi. Xitoy tili Xitoy-Tibet tillar oilasiga mansub bo’lib, 7ta asosiy shevalarga bo’linadi:

1.    Shimol shevasi;

2.    Vu shevasi;

3.    Sian shevasi;

4.    Gang shevasi;

5.    Hakka shevasi;

6.    Yue shevasi;

7.    Ming shevasi;

    Bundan tashqari asosiy va to’g’ri talaffuz qilinadigan shevalar han mavjud bo’lib, bular quyidagilar:

1. Pekin shevasi; 2. Chiziyan shevasi;

3. Kantong shevasi; 4. Fuziyan shevalairdir.

    Xitoy tili Xitoy Xalq Respublikasining rasmiy tili bo’lib, unda davlatning 95% aholisi gaplashadi. Undan tashqari Tayvan, Indoneziya, Kombodji, Laos, Vetnam, Birma, Malayziya, Tayland va Singapur kabi davlatlarning xitoylik va unga mansub bo’lmagan millatlar ham so’zlashadi.

• maqola

    Bugungi kunda taraqqiyotni axborot-kommunikatsiya texnologiyalarisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. O‘zbekistonda ta’limni axborotlashtirish masalalariga katta e’tibor qaratilmoqda. Prezidentimiz Islom Karimovning 2012-yil 21-martda qabul qilingan “Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini yanada joriy etish va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori masofaviy o‘qitish tizimini shakllantirish, zamonaviy ta’lim resurslari va portallar yaratish hamda ta’limni yanada axborotlashtirishda muhim omil bo‘lmoqda.

    Hozirgi XXI asr axborot-texniyalogiyalari asri bo’lib, olimlar tomonidan kashf etilgan kashfiyotlar omma e’tiboriga havola etilib ulgurmay, bundanda yangi va mukammalroq variantlari kashf etilmoqda. Bu esa texnika sohasida o’sishga, insonlarga qulaylik yaratishga olib kelmoqda. Yurtimizda ham biz yoshlarni texnikaning eng so’ngi yutuqlaridan xabardor qilish bilan bir qatorda, yangidan-yangi imkoniyatlar, shart-sharoitlar yaratib berish yuzasidan samarali ishlar olib borilmoqda.

• maqola

    Бугунги глобализация даврида ёшларнинг одоб-ахлоқ  масалалари юзасидан кўп шикоятлар эшитиб қоламиз. Кимдир болам жуда шўх ва қайсар деса, яна кимдир тарбияси ёмонлашиб кетмоқда дея, мутахассисларга мурожат қилишади. Ҳа, дарҳақиқат техника ривожланган сари ёшларимиз ва ҳаттоки болаларнинг ҳам дунёқараши ва савияси ўзгариб бормоқда. Ота-онага,  дўсту-биродарларига ёки ён-атрофидагиларга  бўлган муносабати анча салбий жиҳатдан кучаймоқда. Буни бошқача таҳлил қиладиган бўлсак, биринчидан  муҳит ҳам катта айбдор. Сабаби, олдин боланинг тарбиясида, ўсишида  компютер, телефон  ва интернет каби мўжизакор нарсалар йўқ эди. Ёш боланинг улғайишига оиладаги, маҳалладаги  муҳит ва энг муҳими катталардан эшитадиган эртаклари  ёки китоблар жуда муҳим омил саналарди. Ҳозир эсачи, ҳеч бир бола эртак ёки китобдан кўра компютер  ва телефонни афзал кўради.

• maqola

     Кунлардан  бир  куни Анушервон ўз мулозимларидан: “Энг юмшоқ нарса нима?”-деб сўради. Биров: “Шоҳи”, деб жавоб берди. Биров: “Товуқ патлари”, деди. Яна биров эса:   ” Шоҳидан   ҳам   юмшоқроқ нарса нима бўлиши мумкин”, деди. Шу пайт ҳалиги йигит сарой тепасида турган эди.  У мулозимларнинг жавобидан Анушервоннинг кўнгли тўлмаганини кўриб, сўзлашга ижозат сўради. Ижозат бўлгач деди: “ Энг юмшоқ нарса тинчликдир!” Анушервон унга офарин айтди ва яна сўради: “ Энг яхши овқат нима?” Йигит: ”Шаҳвоний қувватни оширмайдиган ва танда иллат қўзғатмайдиган овқат энг яхши овқатдир”, деди. Яна сўради:” Энг яхши шароб қайси?” Йигит: “Ақлни зое қилмайдиган ва касаллик пайдо қилмайдигани”, деб жавоб берди. Яна сўради: “Гулларнинг ичида энг ширин ҳидлиси қайси?” Йигит: ”Ота-она тириклигида уларни хурсанд қиладиган, ўлгандан кейин эса уларнинг номини боқийлаштирадиган ҳаёт гули бўлмиш фарзанд”, деб жавоб берди.

• maqola

     Фарзанд оила қувончи, бойлиги, ота-она суянчи. Болаларнинг керакли шахс  бўлиб вояга етишида нафақат оиланинг балки, ён-атрофдагиларнинг ҳам ўрни бор. Масалан, эьтибор беринг, бир хил ёшдаги мактабгача таьлим муассасасига борадиган ва уйда тарбия кўрадиган  болаларни солиштирамиз, орасида ер билан осмон қадар фарқ- тафовут мавжуд. Сабаби, бола МТМда атрофдаги  тенгдошлари билан суҳбатлашади, ўйнайди, фикр алмашади. Қолаверса, бунинг натижасида бола жамияда одамлар орасига қўшилишни ўрганади. Уйда вояга етаётган бола эса бунинг тамоман акси. Одамлардан бегонасираб ўзини олиб қочадиган бўлиб қолади.

• maqola

    Бугунги фан техника тараққиёти асрида инсоният жуда кўплаб ютуқларга эришди. Аммо шу тезкорлик ўз ўрнида кўпчиликни лоқайд қилиб қўяяпти чоғи. Бунга биргина мисол қилиб ёш болаларга эътиборсизлик оқибатида келиб  чиқаётган нохуш кўнгилсизликларни келтириш мумкин. Сир эмас кўпинча болаларни қаровсиз қолдирамиз-у ғафлатда қоламиз. Вахоланки, қатрада қуёш акс этгани каби ёш болалар катталарга тақлид қилиб ўзлари англамаган холда фавқулодда кутилмаган ходисаларнинг сабабчилари бўлиб қолишади. Айниқса хонадонида тамаки чекиладиган оилаларда ўсаётган ёшлар 9-10ёшидан бошлаб биринчи чекиш “сабоғи”ни ола бошлайдилар. Ўз  ўзидан маълумки,  бундай пайтда ёш “кашандача”да албатта гугурт хам топилади. Айниқса,  ўсмир болаларда қуриб ётган хашак, чўп уюмларини ёқиш иштиёқи кучли бўлади. Бемаврид ёқилган гулханлар эса ёнғинни келтириб чиқаради. Содир бўлган ёнғинлар жамият ва давлатимизга моддий зарар келтиради. Бундан хам ачинарлиси бундай ёнғинларда она табиатнинг гултожи саналган инсон халок бўлади. Хўш бунга ким айбдор? Албатта фуқароларнинг ўзлари. Чунки ёнғин хавфсизлиги бошқармаси ходимлари томонидан олиб борилаётган кўплаб тушунтириш ишларига қарамай, айрим фуқаролар ёнғин хавфсизлиги қонун-қоидаларига бепарволик билан қарайдилар. Боланинг бегонаси бўлмайди аммо, бегоналар  у ёқда турсин, ўз фарзандларининг  хам ўт билан ўйнашларини одатий бир холатдек бир четда жимгина кузатиб турадилар. Бунинг оқибатида эса юқоридаги кўнгилсиз  холатлар юз беради. Бундай нохушлик юз бермаслиги  мумкинми?  Албатта бунинг учун хар бир фуқаро ўзининг бурч ва мажбуриятларини ёдида сақлаб унга амал қилса бас. Шунинг ўзи етарли.

Равшан ОМОНОВЎзМТДП Олмазор туман Кенгаши

етакчи мутахассиси.

    Сўз мулкининг султони буюк бобокалонимиз Мир Алишер Навоий “Кўнгил махзанинг қулфи тил ва ул махзаннинг калидин сўз бил” деган эди. Дархақиқат, кўзгу каби нозик кўнглимизга йўл баъзан бир оғиз ширин сўз орқали топилади. Ўзбек халқининг сўзга бўлган алохида муносабатини бобокалонимизнинг султонлиги билан белгиласак муболаға бўлмас. Ахир асрлардан асрларга ўтиб авлодларга қолаётган халқ оғзаки ижодимиздан то шоирларимизнинг тўрт мисра шеърларигача тилимизнинг жилоси билинади-ку. Ўзимизга ярашадиган, ўзгача одатларимизга бой тўйларимизнинг безаги бўлган ёр-ёр-у ўланларда, оппоқ соқоли кўксига тушиб турадиган отахонларнинг чойхоналардаги аскиябозликлари, эртанинг эгалари бўлган чақалоқлар она алласидан ором олган он, бобо-момоларимизнинг танбехларида янграётган дуолари ўзбек тилининг салмоғини белгилай олади.

    Сўз, тил инсоннинг хиссиётларини ифодаловчи воситадир. Биргина инсондаги энг нозик туйғу мухаббатнинг сўзлар орқали ифодаланиши шу қадар сержило-ки, кўнгил кўзинг қамашади. Масалан, инсонлар мухаббат хақида асарлар ёзишади, унинг изохига баъзан сўзлар камлик қилади лекин  бир жумла сўз ёки сукут ички туйғуларимизни ифода этади.Ёзувчи Тоғай Мурод ватанга бўлган мухаббатини “Мен ўзбек халқига хайкал қўяман” дея изохлаган эди. Сўзда мухаббат қанчалар жарангдор янграса унинг акси хам шунчалар янграй олади.

• maqola

    O’rta asrlar davrida norasmiy madaniyat rivojlana boshladi. Uning xususiyatlari ko’pincha bayramona hayot tasvirida aniq namoyon bo’ladi, qachonki, xalq hayotni his etib, o’zida quvnoqlik va barqarorlikdan quvvat olib yursa, ko’pincha to’liq namoyon bo’ladi. Yangi yilning karnoval ko’rinishining qisqa tasviri bizgacha VI asrning oxiri va VII asrning boshlaridan yetib kelgan.

    “Poytaxtga har tomondan musiqachilar va aktyorlar yeg’ilib kelishar edi. Hamma maydonga quyilib kelar edi, ko’chalar turli xil hayvonlar bilan to’lib ketar edi – u yerda dengiz va daryo toshbaqalari, suv odamlari, ilonlar, baliqlar bo’ladi…

    Katta-katta kitlar tumandan chiqib kelishardi, uzunligi 7-8 metr bo’lgan juda kattasariq ajdarlar quyoshni to’sib qo’yardi… Bahaybat toshbaqalar yelkasidatog’larni olib yurishardi… Dorda juft-juft bo’lib, aktyorlar raqsga tushishardi; buyerda tayoqlarda o’ynashardi; tayoqlar, ko’zalar, tegirmon toshlar bilan janglyorlik qilishar edi… Sehrgarlar olovni yutib, qorong’uda turli fokuslarni ko’rsatishar edi… Turli yo’llarning boshiga teatr tomoshalari uchun 8 mil keladigan tomoshaxonalar joylashtirilardi va ular kunu tun davom etardi… Aktyorlar soni o’ttizmingga yetardi… saksonming odam mash’alalar bilan qatorlashib kelishardi… Qo’ng’iroqlarning bongi, jarangi, barabanlarnig gumbirlashi o’nlab milga

yetardi”.   

• maqola

    Bugun  O’zbekiston Milliy Kutubxonasida “Internet  va  axborot-kutubxona resurslaridan fan, ta’lim, madaniyat va biznes sohalarida foydalanish” yuzasidan “Central Asia – 2013” 7-Xalqaro konferensiyasining ochilishi bo’lib o’tdi. Ushbu konferensiya 22-apreldan 26-aprelga qadar davom etadi.

    Rasmiy ko’mak O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi axborot va kommunikatsiya texnologiyalari masalalari qo’mitasi, Aloqa axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari davlat qo’mitasi, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi huzuridagi «O'ZARXIV» agentligi, O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi, O’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi, Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi, Madaniyat va sport ishlari vazirligi, Matbuot va axborot agentligi.